همدان
همداندرباره شهر
همَدان یکی از کلان شهرهای ایران در منطقه غربی و کوهستانی ایران و مرکز شهرستان و استان همدان است . این شهر در دامنهٔ کوه الوند و در بلندای ۱٬۷۴۱ متری از سطح دریا واقع شده‌است و از شهرهای سردسیر ایران به شمار می‌آید. همدان قدیمی‌ترین شهر ایران و از کهن‌ترین شهرهای جهان است. در سال ۱۳۸۵ مجلس شورای اسلامی در مصوبه‌ای همدان را «پایتخت تاریخ و تمدن ایران» اعلام کرد. همدان اولین پایتخت نخستین شاهنشاهی ایران، مادها بوده‌است آثار یافت‌شده از محوطهٔ باستانی هگمتانه و نیز کتیبه‌های گنجنامه از آن دوران هستند. همچنین این شهر در روزگار هخامنشیان، اشکانیان، ساسانیان، آل بویه و سلجوقیان نیز یکی از پایتخت‌های کشور بوده‌است.هم‌اکنون استان همدان به دلیل داشتن مراکز تاریخی و دیدنی به عنوان پنجمین شهر فرهنگی و توریستی کشور شناخته می‌شود و از نظر علمی نیز با وجود مراکز دانشگاه بوعلی سینا، دانشگاه صنعتی همدان، دانشگاه آزاد اسلامی همدان، دانشگاه پیام نور همدان و مراکز دیگر به عنوان یکی از قطب‌های دانشگاهی کشور شناخته شده‌است.آرامگاه بوعلی سینا نماد شهر همدان و همچنین یکی از نمادهای پیشینهٔ ایران در فرهنگ جهان و دانش و علم به شمار می‌رود.
این شهر از لحاظ جمعیت چهاردهمین شهر پرجمعیت ایران به شمار می‌آید و در مرداد سال ۱۳۸۸ به عنوان یکی از کلانشهرهای ایران معرفی شد. در سال‌های ۱۳۰۰ تا ۱۳۰۴ خورشیدی مهندس آلمانی کارل فریش طرحی مدرن را برای همدان طراحی کرد که از نوع نقشه‌های شعاعی محسوب می‌شود اما امروزه به دلیل تراکم جمعیت و طرح شعاعی، ترافیک مرکز شهر بسیار زیاد است. به این میدان ۶ خیابان اصلی شهر وصل شده‌اند. شهرداری همدان در میدان آرامگاه بوعلی قرار دارد .
تاریخچه هگمتانه
همدان از نظر تاریخی، یکی از کهن ترین شهر های ایران و جهان است که تاریخی چند هزار ساله دارد. حتی قبل از ورود آریایی ها به ایران نیز، افرادی از قوم کاسیان در این شهر زندگی می کرده اند. اما طبق نظر تاریخ شناسان بزرگی مانند هرودوت، شهر همدان در زمان پادشاهی دیاکو در سلسله ی ماد، تاسیس شده است. در این زمان شهر باستانی هگمتانه دچار تغییرات اساسی شده و استحکامات فراوانی در این شهر احداث شد. در 550 سال قبل از میلاد، کوروش کبیر با شکست دادن پادشاه ماد، به قدرت رسید و هگمتانه را به عنوان پایتخت خود برگزید. در زمان هخامنشیان شهر همدان از اهمیت خاصی برخوردار بود به طوری که کتیبه های گنجنامه و لوح های رزین و اشیاء تاریخی بسیاری از آن دوران به جا مانده است .
شهر همدان در حکومت اشکانیان نیز پایتخت تابستانی شاهان بوده است. آثار تاریخی بسیاری نیز از زمان ساسانیان در این شهر باقی مانده است. پس از حمله اعراب به ایران، هگمتانه به دست مسلمانان افتاد
آب و هوای استان همدان
همدان به دلیل ارتفاع زیاد از سطح دریا و وجود رشته کوه های زاگرس و کوه الوند، از آب و هوایی سرد و کوهستانی برخوردار است. به طوری که در برخی ارتفاعات این استان دمای هوا به 30 درجه زیر صفر نیز می رسد. به طور کلی، دمای هوای استان همدان به طور میانگین حدود 11 درجه بالای صفر می باشد که بسیار مطبوع است. بالا بودن میزان بارش در تمام فصل های سال نیز باعث شده است که آب و هوایی بهاری در این شهر حاکم باشد. میزان بارش در همدان به طور سالیانه نیز در حدود 317 میلیمتر است که برای کاشت محصولات کشاورزی و باغداری بسیار مناسب است. وجود دشت های بزرگ در مناطق شمالی استان باعث ایجاد بادهای شدید می شود. به طوری که استان همدان یکی از استان های بادخیز است که محل مناسبی برای نصب توربین های بادی میباشد .
زبان و مذهب مردم همدان
در این استان اقوام مختلفی زندگی می کنند که گویش آنها باهم متفاوت است. اکثرا ساکنان مرکز استان به زبان فارسی صحبت می کنند، در شمال و شمال غرب این استان اغلب افراد با گویش ترکی تکلم می کنند، ساکنان نهاوند، ملایر و سامن نیز با گویش های لری و لک، با هم ارتباط دارند. به علاوه، ساکنان غرب و شمال غربی استان همدان در مجاورت استان های باختران و کردستان به زبان کردی صحبت می کنند. اغلب افرادی که در این استان سکونت دارند را مسلمانان و پیروان مذهب اثنی عشری شیعه پر کرده است. ولیکن در بین عشایر همدان سنی و فرقه اهل حق نیز وجود دارند. همچنین اقلیتی در این استان مسیحی زرتشتی و یهودی هستند .
فرهنگ و آداب و رسوم مردم همدان
همانطور که گفتیم، اقوام مختلفی در این استان ساکن هستند و به همین علت با فرهنگ ها و آداب و رسوم متفاوت و بسیاری روبرو هستیم. هر کدام از این اقوام افزون بر اشتراکات ملی و فرهنگی دارای رسومات و آیین های مخصوص به خود هستند. مراسمات سوگواری و عروسی این چهار قوم مختلف همچون دیگر هم فرهنگان آن ها صورت می گیرد. حضور اقوام مختلف در این استان، رقص و موسیقی های متفاوتی را، براساس هر قومیت و فرهنگ سبب شده است. آذری زبانان موسیقی عاشیقی و اقوام کرد و لر هم موسیقی خاص خود را در این منطقه رواج داده‌اند. لباس‌های محلی همدان نیز داستانی چون موسیقی دارد
پوشش محلی مردم همدان
مانند هر جای ایران که اقوام مختلف ایرانی پوشش محلی مخصوص به خود را دارند، زنان و مردان همدانی نیز پوشش محلی متناسب با آداب و رسوم خود را می‌پوشند. در ادامه اجزای این پوشش محلی معرفی می‌شوند
- پوشش محلی زنان همدانی
زنان همدانی برای پوشاندن موی خود از چارقدی با جنس متقال، اطلسی و یا ابریشم استفاده می‌کنند. این پوشش به زبان کردی سربین یا سرکی نامیده می‌شود. کلاه زنانه این پوشش عرقچین نام دارد که از جنس متقال یا مخمل است و با دو رنگ سفید و سیاه دیده می‌شود.
پیراهنی که یقه گرد با آستین‌های بلندی دارد و بلندای آن تا پایین کمر در نظر گرفته شده، کونیک است. به علاوه زنان در زیر دامن‌های خود تومبان و یا پاتول می‌پوشند. از آن‌جایی که زمستان در همدان سرد است زنان کت‌هایی همانند کت‌های مردانه که جنسی از مخمل و پشم دارند، به تن می‌کنند. به این کت‌ها آرخالق می‌گویند. دوش لوق پیش‌بندی از جنس متقال است که زنان همدانی هنگام کار از آن استفاده می‌کنند. بوتون، ارسی و گالش از پاپوش‌های قدیمی پوشش محلی زنان همدانی به شمار می‌آیند.
- پوشش محلی مردان همدانی
مردان همدانی در فصول مختلف از سرپوش‌هایی مثل کلاو کرکی، لنگی یا شاپو، بخارایی، گنجه بورک، دری بورک و ایپ بورکی استفاده می‌کنند. این کلاه‌ها به صورت گرد و ساده و در رنگ‌های مختلف با جنس پشمی و نخی دیده می‌شوند.
پیراهن مردان در زبان کردی کراس نام دارد. این پیراهن بلندایی تا پایین کمر، یقه‌ای آخوندی و فرمی جلو بسته دارد. مردان همدانی همچنین جلیقه، شلوار یا شووال، دن یا قوا، کرک و جلیقه به تن می‌کنند. چاروقی یا آجری پاپوشی قدیمی است که که کف و رویه آن از جنس چرم گاو درست می‌شود. به‌علاوه گیوه نیز از پاپوش‌هایی است که رویه آن نخی و در کف آن از چرم یا پارچه‌های کهنه فشرده استفاده می‌کنند. گالش هم در فصل زمستان جزء پاپوش‌های مردان همدانی است.
بهترین زمان سفر به استان همدان
بهترین زمان برای همدان گردی معمولا اوایل تیر تا اوایل شهریور است. در این مدت هوا در روزها معتدل و مناسب گشت و گذار خواهد بود و شب‌ها بسیار خنک است. بنابراین جاهای دیدنی همدان در تابستان بیشتر از هر زمان دیگری آماده پذیرایی از شما هستند. اگر قصد دارید در پاییز سفر کنید، ده روز اول مهر این کار را انجام دهید. در فصل بهار هم اواسط تا اواخر خرداد بهترین زمان سفر به همدان خواهد بود.
جاذبه هاي گردشگری همدان
- غار قلعه جوق
این غار از جمله جاذبه‌های طبیعی استان همدان است که در نزدیکی شهر فامنین و در روستای قلعه جوق بالا قرار گرفته است. برای رسیدن به این غار به به وسایل کوهنوردی احتیاج دارید.
- غار علیصدر
از میان غار تو در توی علیصدر همدان آب خروشان گذر می‌کند. این غار با زیبایی چشم‌گیر طولانی‌ترین مسیر قایق رانی در درون غار در جهان را به وجود آورده است.
- شیر سنگی همدان
این شیر سنگی در انتهای خیابان ۱۲ متری سنگ شیر و در وسط میدان مربع شکلی به همین نام ساخته شده است. این اثر تاریخی در فهرست آثار ملی ایران نیز به ثبت رسیده است.
- کلیسای گریگوری استفان
این کلیسا که در قسمت شرقی تپه هگمتانه قرار گرفته توسط ارامنه اصفهان، مهاجران و تعدادی از تجار ارامنه روس ساخته شده است. دیدن معماری‌های خاص و قدیمی بیرون و درون این کلیسا می‌تواند بسیار شگفت‌انگیز باشد.
آرامگاه بوعلي
طرح و نقشه گنبد آرامگاه بوعلي با توجه به سبك معماري قرني كه حكيم در آن مي زيسته و از روي قديمي‌ترين بناي تاريخ در عصر اسلام در ايران يعني بناي معظم گنبد قابوس كه يكي از شاهكارهاي معماري به شمار مي‌رود اقتباس شده است، اما به جاي 10 ترك در اينجا 12 ترك منظور شده است و بيانگر 12 رشته علوم و دانش‌هاي عصر ابن سينا است كه اين دانشمند بزرگ در آنها تبحر داشته است. در بالاي ديوارهاي داخلي محوطه آرامگاه، 20 قصيده معروف عينبه كه از آثار شيواي ابن سينا در حكمت و فلسفه است روي چهل لوح سنگ مرمر به خط ثلث مرقوم است
آرامگاه باباطاهر
بناي اصلي آرامگاه در مربعي به ابعاد 10 در 10 مترمربع است كه از مجموع منشورهايي تشكيل شده كه داراي مدخل‌هاي ورودي و منفذهاي نور است و با كلاف‌هاي بتوني داخلي استحكام و دوام آن كاملاً تأمين شده است. بيست و چهار دو بيتي از سروده‌هاي بابا طاهر روي بيست و چهار قطعه سنگ مرمر در قسمت پائين اطراف داخلي جايگاه نصب شده است
كتيبه‌هاي گنجنامه و دره‌هاي اطراف
گنجنامه در يكي از دامنه‌هاي كوهستان الوند و به فاصله 5 كيلومتري جنوب غربي همدان در دره مصفاي عباس آباد قرار دارد. در نزديكي گنجنامه، چشم انداز زيبايي از آبشار گنجنامه و دره‌هاي سرسبز عباس آباد، تاريك دره و كيوارستان ديده مي‌شود.
به سبب آنكه هگمتانه پايتخت تابستاني هخامنشيان بوده و در مسير جاده شاهي قرار داشته است. داريوش اول هخامنشي پس از اتمام كار سنگ نبشته‌هاي بيستون دستور نقر كتيبه كنوني گنجنامه را داده است. پس از او فرزندش خشايار شاه نيز به پيروي از او كتيبه‌اي در سمت راست و كمي پايين‌تر از سنگ نبشته پدر بر جاي گذارده است.
هر يك از اين كتيبه‌ها به يك زبان در سه ستون و 20 ستون و 20 سطر بر روي صخره‌اي بزرگ حك شده‌اند كه در ستون دست چپ متن فارسي باستان، ستون وسط عيلاي يا شوشي و ستون دست راست كتيبه‌ها به زبان بابلي يا اكدي و به خط ميخي يا هخامنشي است.
ابن فقيه همداني در سال 290 هجري در كتاب اخبارالبدان خود ار آن به عنوان تب نابر نام برده است. اسامي ديگر آن عبارتند از سنگ نبشته، نبشت خدايان، كتيبه‌هاي الوند، جنگ نامه و گنج نامه.
گنبد علويان
اين بنا از لحاظ هنر گچبري و آجركاري از آثار ارزشمند و كم نظير سده‌هاي مياني دوره اسلامي و ظاهر آن شبيه گنبد سرخ مراغه است كه بايد گنبد علويان همدان را از انبيه دوره قرن شش سلجوقي به شمار آورد.
بقعه استر و مردخاي
از جمله يادمان‌هاي مذهبي به جاي مانده از قوم كليمي در همدان، بقعه آرامگاه استر و مردخاي است. اين مكان همه ساله پذيراي زائران كليمي و بازديدكنندگان زيادي از نقاط مختلف جهان است و زائران كليمي در ايامي ويژه، مراسم مذهبي خويش را در اين مكان اجرا مي‌كنند.
اين بناي چهارگوش آجري با گنبدي بر فراز آن، يادگاري است از قرن هفتم هجري قمري كه به دستور ارغون شاه مغول بر پايه‌هاي بناي قديمي تر بنا نهاده شده و ورودي اين آرامگاه در سنگي كوتاهي است كه توسط كلون باز و بسته مي‌شود و به جهت ارتفاع اندك اين در، بايد خميده وارد آرامگاه شد .
مجسمه شيرسنگي
يكي از يادمان‌هاي تاريخ باستان در شهر همدان مجسمه شيرسنگي است كه در انتهاي خيابان 12 متري سنگ شير و در وسط ميدان مربع شكلي به همين نام قرار گرفته است.
تپه‌اي كه در حال حاضر مجسمه شيرسنگي بر روي آن واقع شده، تپه‌اي باستاني است. زيرا تابوتي متعلق به دوره اشكاني از آن محل كشف شده است و فعلاً در موزه تپه هگمتانه نگهداري مي‌شود.
تاريخ ساخت مجسمه شيرسنگي مورد اختلاف است، ولي از نوع حجاري مجسمه و نزديكي آن به باروي اشكانيان و كشف تابوت دوره اشكاني از آن محل، چنين بر مي‌آيد كه به دوره اشكانيان مربوط است.
اين اثر در تاريخ 25/10/1310 و به شماره 93 در فهرست آثار ملي و تاريخي و ملي ايران به ثبت رسيده است.
محوطه باستاني هگمتانه
محوطه باستاني هگمتانه با مساحتي قريب به چهار هكتار، در داخل بافت كهن شهرهمدان قرار دارد. سابقه مطالعات اوليه و بررسي‌هاي باستان شناسي اين محوطه به اواخر قرن 19 برمي‌گردد و طي اين مطالعات محققان آن را پايتخت مادها تشخيص داده‌اند كه در روايات منسوب به هرودوت يوناني به آن اشاره شده است.
محوطه باستاني هگمتانه كه طي شماره 28 در تاريخ 24/6/1310 به ثبت آثار ملي كشور درآمده است و به لحاظ دستاوردهاي باستان شناسي و نقش تعيين كننده در شناخت تمدن باستاني ايران، از اهميت فوق العاده‌اي برخوردار است. از سويي مقدمات ثبت اين اثر در فهرست جهاني يونسكو نيز فراهم شده است.
از ديگر آثار تاريخي همدان مي توان به موزه تاريخ طبيعي همدان، موزه هگمتانه، ميدان امام خميني و بازار قديمي اشاره كرد
تله کابین گنجنامه
مجموعه تفریحی،توریستی و ورزشی تله کابین گنجنامه همدان در میدان گنجنامه و در 5 کیلومتری شهر همدان و در مجاورت کتیبه‌های کهن و آبشار گنجنامه واقع شده است. آب و هوای مطبوع کوهستان، دره فرح بخش الوند و چشم انداز زیبای دشت میشان جذابیتی را پدید آورده که گردشگران داخلی و خارجی را به خود جذب می نماید. این پروژه عظیم تحولی عظیم در در گردشگری ایران است که تمامی امکانات یک گردشگر، اعم از تفریحی، ورزشی، اقامتی و حتی آموزشی را فراهم می کند. امکانات خاص هیجان انگیز ورزشی نظیر سکوی پرش بانجی جامپینگ، کابل پرواز تیرول، دیواره سنگ نوردی، پیست تریال، تعادل هوایی(رنجر)، سالن بولینگ، پیست اسکی، پیست سورتمه سواری و ... به همراه امکانات و خدمات ویژه تفریحی شامل خط تله کابین، کافی شاپ و رستوران‌های متنوع، شهربازی سرپوشیده، باغ گیاهان ... و پارکینگ‌های روباز و سر پوشیده قابلیت حضور گردشگران را در بهترین شکل فراهم نموده است.
مفاخرهمدان
مركز استان همدان از گذشته‌هاي دور مهد پرورش بزرگان و عالمان از جمله باباطاهر، عين القضات، ابوعلي سينا، خواجه رشيد الدين فضل، سعد سلمان، قوام الدين در گزيني، فخرالدين اعلاء الدوله عربشاه، ابوالعلاء همداني، ميرسيد محمد همداني، خواجه نصير الدين همداني، مير معزالدين محمد امامي، رفيع الدين عليشاه مفرد، ابن فقيه، شيخ شرف الدين درگزيني، عباس بن مشكويه، بديع الزمان، كليم همداني، غلام شمس، مفتون و ميرزاده عشقي بوده است.
قلعه پری
این قلعه در شهرستان ملایر قرار گرفته است. در قلعه پری کریم خان زند بنیانگذار سلسله زندیه متولد شده است و دیدن این اثر تاریخی می‌تواند برای شما جذاب باشد.
- خانه مسعودی
خانه مسعودی از دیدنی‌‌های شهرستان تویسرکان است که در خیابان امیر کبیر قرار گرفته و معماری‌های جذاب و دیدنی دارد. دیدن معماری‌ها، آینه‌کاری، گچ بری و... این خانه بسیار دلنشین خواهد بود.
- مسجد جامع
این مسجد که در خیابان اکباتان همدان قرار گرفته، همانند مساجد تهران و قزوین و... معماری مربوط به دوران فتحعلی شاه و اوایل دوران محمد شاه قاجار دارد. شکل امروزی این اثر تاریخی مربوط به دوران قاجار است.
- تپه باستانی بابا قاسم
در ۲۰ کیلومتری جنوب غربی نهاوند و روستای بابا قاسم باقی مانده یک شهر از دوران اشکانی دیده می‌شود. این تپه از لحاظ تاریخی اهمیت زیادی دارد.
- معبد لائودیسه
به این معبد که در شهرستان نهاوند واقع شده، امامزاده دو خواهر نیز گفته می‌شود. در این معبد آثاری باستانی و تاریخی از دوران سلوکیان نگهداری می‌شوند که دیدن آنها می‌تواند جذاب باشد.
- سراب گیان
این سراب پر آب و زیبا در نهاوند همدان قرار گرفته است. اطراف آن را درختان سرسبز و کهنه چنار احاطه کرده و چشم‌اندازی شگفت‌انگیز و آرامش‌بخش به وجود آورده است.
- آبشار افشار
در شمال شهر تویسرکان و در ۱۲ کیلومتری این شهر آبشار زیبای افشار جاری شده است. این آبشار از انتهای دره اسعد سرازیر شده و منظره‌ای چشم‌نواز به وجود آورده است.
- قلعه باستانی انوج
این قلعه باستانی از گل و خشت ساخته شده است. اطراف آن گودال‌ها و غارهایی دیده می‌شوند که نشان می‌دهند برای فرار در مواقع اضطراری حفر شده‌اند. این قلعه از دیدنی‌‌های شهرستان ملایر به حساب می‌آید
بهترین سوغات و صنایع دستی استان همدان
وجود مردم باسلیقه اقوام ترک و لر و... در همدان باعث شده تا شما بتوانید سوغات و صنایع دستی جذابی را با خود به خانه ببرید. برخی از این سوغاتی‌ها عبارتند از:
- سیر همدان
سیر همدان با خواص و عطر بی‌نظیر به ثبت ملی رسیده و بسیار مرغوب است. بنابراین شما می‌توانید بهترین کیفیت سیر را در این استان پیدا و خریداری کنید.
- کماج همدان
یکی از نان‌های محلی همدان کماج بوده که با آرد، شکر، گردو و دارچین درست می‌شود. عطر این نان بسیار مست کننده است و طعمی دلنشین دارد.
- حلوا زرده
حلوا زرده که به رنگ‌های زرد و نارنجی دیده می‌شود، شبیه فرنی است. این سوغات خوشمزه با زرده تخم‌مرغ، شکر، نشاسته، زعفران، گلاب و روغن تهیه می‌شود. گاهی اوقات می‌توان به جای نشاسته از آرد برنج نیز استفاده کرد.
- نان چای
یک شیرینی که بیشتر در ماه رمضان با موادی مانند آرد، ماست، تخم مرغ و کره و در اشکال مختلف در همدان پخته می‌شود.
- شیره انگور
از آن جایی که انگور یکی از مهم‌ترین محصولات در باغ‌های استان همدان است، شما می‌توانید مرغوب‌ترین شیره‌های انگور را در این استان پیدا کرده و با خود به سوغات ببرید.
- سفال لالجین
لالجین استان همدان مهد سفالگری ایران و دنیا است. بنابراین بعد از سفر به این استان باید از این صنایع دستی جذاب و زیبا با خود به خانه ببرید و به دوستانتان هدیه دهید.
بهترین بازارها و مراکز خرید استان همدان
- بازار همدان
این بازار قدیمی و مهم در خیابان‌های اکباتان، بابا طاهر و شهدا قرار گرفته که مربوط به دوره قاجار است. همانند دیگر بازار‌های قدیمی این بازار مسقف، سقفی گنبدی شکل دارد و با معماری خاص خرید را لذت‌بخش می‌کند.
- بازار ملایر
بازار ملایر که با نام بازار شیخ الملوک نیز شناخته می‌شود با معماری خاصی که از دوران قاجار به ارث برده، از بازارها و مراکز تاریخی ملایر و استان همدان به شمار می‌آید و قدم زدن در این محیط تاریخی و خرید کردن در آن بسیار لذت‌بخش خواهد بود.
- پاساژ خواجه رشید
این پاساژ که در بلوار خواجه رشید همدانی قرار گرفته بسیار شیک است. انواع و اقسام اجناس باکیفیت مختلف در این پاساژ به فروش می‌رسند و خدمات مناسبی نیز دارد.
- مرکز خرید مهستان
این مرکز خرید شیک و امروزی در سه طبقه و در پیاده‌رو راه بوعلی قرار گرفته است. بیشتر فروشگاه‌های آن اجناس زنانه می‌فروشند و این اجناس با کیفیت بالا به فروش می‌رسند.
- برج پاستور
این مرکز خرید در خیابان پاستور که به آرامگاه ابوعلی سینا ختم می‌شود، قرار گرفته است. خرید کردن و گشتن در این مرکز خرید بین گردشگران محبوبیت پیدا کرده و این برج در بین آنها بسیار معروف شده است.
- بازار میدان
این بازار در بهترین جا قرار گرفته است. زیرا که تمام خیابان‌ها در نهایت به این میدان ختم می‌شوند. در این بازار که در گذشته به بازار شاه معروف بوده انواع و اقسام اجناس به فروش می‌رسند.
بهترین غذاهای محلی همدان
- آبگوشت قرمه
دو غذای محبوب ایرانی‌ها آبگوشت و به خصوص قرمه سبزی است. در آبگوشت قرمه مزه‌ی این دو غذا به صورت ترکیبی و بسیار لذیذ به کار برده شده است. این آبگوشت خوشمزه با سبزی قورمه، سیب زمینی، لیمو عمانی، پیاز داغ، لوبیا قرمز و تخم مرغ درست می‌شود.
- خورشت غوره
با ترکیب بادمجان، مرغ، گوشت چرخ کرده، گوجه فرنگی، غوره، پیاز و رب گوجه فرنگی یک خورش خوشمزه تحویل می‌گیرید.
- آش برنج
آش برنج از جمله آش‌هایی است که با برنج، عدس و حبوباتی که املاح آنها برای بدن مفید هستند، درست می‌شود. این غذای مقوی محلی بیشتر در هنگام سرماخوردگی خورده می‌شود.
- آش بادمجان
این آش اصیل در ملایر پخته می‌شود و از غذاهای مخصوص این منطقه است. عطر و طعم بی‌نظیر این آش شما را به خوردن آن ترغیب خواهد کرد.
