اگر تاکنون برای مسافرت خارجی اقدام کرده باشید، یکی از مهم‌ترین سوالاتی که ممکن است برایتان پیش آمده باشد، فرق ویزا و پاسپورت است. کسب اطلاعات دقیق درباره تفاوت ویزا و پاسپورت را می‌توانیم از اصلی‌ترین مراحل سفرهای خارجی و مهاجرت در نظر بگیریم. پاسپورت یکی از مدارک شناسایی بوده که هویت فرد را تائید می‌کند؛ در صورتی که در فضای بین‌الملل، تعریف دیگری برای ویزا ارائه می‌شود. در بخش‌های بعدی با ما همراه باشید تا توضیحات کاملی درباره تفاوت آن‌ها، نحوه دریافت، مدارک مورد نیاز و همه موضوعات مرتبط با در این زمینه ارائه دهیم.
پاسپورت یا گذرنامه چیست؟
اولین قدمی که برای سفر به یک کشور خارجی باید بردارید، گرفتن پاسپورت است. پاسپورت یک مدرک شناسایی بوده که هویت شما را تائید می‌کند و نشان می‌دهد چه کسی هستید و از کدام کشور آمده‌اید. در یک تعریف ساده، پاسپورت را می‌توانیم به عنوان یک شناسنامه بین‌المللی در نظر بگیریم که همه اطلاعات مورد نیاز به علاوه عکس پرسنلی شما را در خود جای داده است. بدون داشتن گذرنامه یا همان پاسپورت، شما به هیچ کشور خارجی نمی‌توانید بروید.
انواع پاسپورت
اگر برای درخواست پاسپورت اقدام کرده باشید، باید بدانید که در ایران انواع مختلفی از گذرنامه برای متقاضیان ارائه می‌شود. هر کدام از آن‌ها ویژگی‌های خاصی داشته و در موقعیت‌های منحصر به فردی مورد استفاده قرار می‌گیرند. در این بخش انواع رایج پاسپورت را توضیح می‌دهیم تا اطلاعات کافی درباره آن‌ها داشته باشید.
- پاسپورت معمولی که برای انواع سفرهای تفریحی، درمانی و یا تجاری صادر می‌شود.
- پاسپورت دیپلماتیک که برای مقامات دولتی در کشور صادر می‌شود.
- پاسپورت خدمت که برای ماموران دولتی در مأموریت‌های خارجی صادر می‌شود.
- پاسپورت گذرنامه مخصوص ایرانیان مقیم خارج از کشور بوده که قصد سفر به ایران را دارند.
شرایط و مدارک لازم برای اخذ گذرنامه
برای درخواست صدور پاسپورت، باید به دفاتر پلیس +10 مراجعه کرده و مدارک لازم را به صورت کامل ارائه دهید. فرم‌های مربوط به ارائه درخواست خود را تکمیل کنید تا درخواست شما در روند بررسی قرار بگیرد. سپس باید هزینه مربوط به صدور پاسپورت را هم پرداخت کنید تا در نهایت بتوانید مدرک خود را درب منزل تحویل بگیرید. از جمله مدارک لازم جهت اخذ پاسپورت، می‌توانیم موارد زیر را در نظر داشته باشیم.
- اصل و کپی از شناسنامه
- اصل و کپی از کارت ملی
- عکس پرسنلی 4*6
- اصل و کپی کارت پایان خدمت و یا معافیت از خدمت برای آقایان بالای 18 سال
- اصل و کپی مدرک تحصیلی دیپلم یا بالاتر برای آقایان بالای 18 سال
- رضایت کتبی ولی و یا سرپرست قانونی برای افراد زیر 18 سال
- اصل و کپی شناسنامه همسر برای خانم‌های متاهل
- رضایت کتبی همسر برای خانم‌های متاهل
ویزا یا روادید چیست؟
برای کسب اطلاعات دقیق درباره فرق ویزا و پاسپورت، نیاز به تعریف ویزا یا روادید داریم. ویزا مدرکی است که توسط کشور مقصد صادر شده و در واقع مجوز شما برای ورود به کشور است. این مدرک به شما اجازه می‌دهد که برای مدت زمان مشخص و محدودی، در این کشور اقامت داشته باشید. بعد از پایان اعتبار ویزا، باید حتما خاک کشور مورد نظر را ترک کرده و به مبدأ بازگردید. این سند در پاسپورت شما ثبت شده و این امکان را می‌دهد که به صورت کاملا قانونی در کشور مقصد حضور داشته باشید.
انواع مختلف ویزا
دسته بندی‌های مختلفی برای ویزا در نظر گرفته می‌شوند که یکی از آن‌ها مربوط به نحوه صدور ویزاست. در این حالت می‌توانیم ویزاها را در دسته‌های لیبل دار، الکترونیکی و فرودگاهی تقسیم بندی کنیم که از نظر مدت زمان صدور ویزا و کارایی با هم تفاوت دارند. مراحل دریافت ویزای الکترونیکی و فرودگاهی تا حد زیادی نسبت به ویزاهای عادی یا همان لیبل دار ساده‌تر هستند.
همچنین بخوانید: ویزای الکترونیکی چیست
توجه داشته باشید که این ویزاها فقط از سمت کشورهای خاصی برای شهروندان ایرانی صادر می‌شوند. دسته بندی دیگر ویزاها مربوط به اهداف صدور آن‌هاست. در این حالت می‌توانیم انواع ویزا را به شرح زیر تقسیم بندی کنیم.
- ویزای توریستی
- ویزای تجاری
- ویزای درمانی
- ویزای تحصیلی
- ویزای کار
- ویزای مهاجرت
شرایط و مدارک مورد نیاز برای دریافت ویزا
برای دریافت ویزا باید از طریق سفارت کشور مورد نظر اقدامات لازم را انجام دهید. میزان سختگیری کشورها در روند ارائه ویزا با یکدیگر متفاوت بوده و تا حد زیادی به روابط دیپلماتیک بین دو کشور وابسته است. از این رو کشورهایی بدون نیاز به ویزا برای ایرانیان وجود دارند که شما می‌توانید به راحتی و بدون دغدغه اخذ ویزا، به آن‌ها سفر کنید. از جمله مدارکی که برای صدور ویزا باید ارائه دهید، می‌توانیم به موارد زیر اشاره داشته باشیم.
- اصل و کپی گذرنامه با حداقل 6 ماه اعتبار
- 2 قطعه عکس پرسنلی 3*4 رنگی با زمینه سفید
- اصل و کپی شناسنامه و کارت ملی
- اصل و کپی کارت پایان خدمت و یا معافیت برای آقایان بالای 18 سال
- اصل و کپی مدارک تحصیلی
- اصل و کپی مدارک شغلی از جمله بیمه نامه، فیش حقوقی، جواز کسب و…
- گواهی تمکن مالی و گردش حساب از سمت بانک
- ارائه دعوت نامه از سمت شخص و یا سازمان خاص
- بلیط رفت و برگشت هواپیما
- رضایت کتبی همسر برای خانم‌های متاهل
- مدارک مربوط به محل اقامت یا واچر هتل
شباهت ها و تفاوت ویزا و پاسپورت
بعد از اینکه به صورت کامل با ویزا و پاسپورت آشنا شده و اطلاعات کافی درباره نحوه صدور آن‌ها به دست آوردیم، نوبت به بررسی شباهت‌ها و تفاوت‌های موجود در میان آن‌هاست.
شباهت‌ها
- هر دو از مدارک هویتی بین‌المللی هستند.
- هر دو توسط دولت کشورهای مبدأ و مقصد صادر می‌شوند.
- داشتن ویزا و پاسپورت برای سفرهای بین‌المللی الزامی است.
تفاوت‌ها
- از جمله اصلی‌ترین فرق ویزا و پاسپورت، هدف صدور و استفاده از آن‌هاست. پاسپورت مدرک هویتی شما در خارج از کشور بوده در حالی که ویزا مجوز حضور شما در کشور مقصد برای یک بازه زمانی خاص است.
- مراحل صدور پاسپورت و ویزا هم با یکدیگر متفاوت است. صدور پاسپورت که توسط دولت داخلی انجام می‌شود به مراتب ساده‌تر خواهد بود. برای صدور ویزا باید از طریق سفارت و یا کنسولگری کشور مقصد اقدام کنید که سختگیری‌های مخصوص به خود را دارد.
- هزینه قابل پرداخت هم دیگر فرق ویزا و پاسپورت بوده که باید در نظر داشته باشید. به صورت کلی مبلغ قابل پرداخت برای پاسپورت معمولا کمتر از هزینه ویزا است.
- مدت زمان اعتبار این مدارک هم با یکدیگر متفاوت است. پاسپورت‌ها معمولا بین 5 تا 10 سال اعتبار دارند. در حالی که زمان اعتبار ویزاها بسته به نوع آن‌ها و کشور صادرکننده، می‌تواند متفاوت باشد.
نحوه مهاجرت با انواع ویزا
همان طور که دانستیم، انواع ویزاهای مختلفی برای متقاضیان بسته به هدف آن‌ها صادر می‌شود. از دیگر دسته بندی‌هایی که برای ویزاهای مختلف تعریف می‌شود، مهاجرتی و غیر مهاجرتی است. همه مواردی که در بخش قبلی معرفی کردیم، در دسته غیرمهاجرتی قرار می‌گیرند، پس با اخذ آن‌ها شما نمی‌توانید برای مهاجرت دائمی اقدام کنید.
به صورت کلی مهاجرت پروسه سخت و چالش برانگیزی دارد که باید توان عبور از آن را داشته باشید. ویزای طلایی و ویزای پناهندگی انتخاب‌های خوبی برای مهاجرت به کشورهای اروپایی و حوزه شینگن محسوب می‌شوند. شرایط شما، تخصص، بودجه در دسترس و فاکتورهای مختلفی وجود دارند که می‌توانند در روند مهاجرت با انواع ویزا اثرگذار باشند.
نحوه مهاجرت با پاسپورت
همان طور که در بخش‌های قبلی هم به این موضوع اشاره کردیم، برای رفتن به اغلب کشورها نیاز به ویزا داریم. پس فقط با داشتن پاسپورت نمی‌توانیم برای مهاجرت به کشورهای خارجی اقدام کنیم. با در نظر گرفتن فرق ویزا و پاسپورت، در این حالت شما فقط اجازه ورود به کشورهای بدون نیاز به ویزا برای ایرانیان را خواهید داشت. با در اختیار داشتن پاسپورت می‌توانید ویزای کشور مقصد را دریافت کرده و سپس از طریق روش‌های مختلفی مانند تحصیل، کار، سرمایه‌گذاری، دعوتنامه و… اقدامات مربوط به مهاجرت را پشت سر بگذارید.
چه زمانی به ویزا نیاز داریم؟
از دیگر موضوعاتی که در این زمینه باید به آن بپردازیم، این است که چه زمانی به ویزا نیاز داریم و باید برای درخواست آن اقدام کنیم. به دلیل جایگاه نه چندان خوب اعتبار پاسپورت ایران، شهروندان ایرانی برای سفر به اکثریت کشورهای جهان، نیاز به ویزا دارند. کشورهای بدون نیاز به ویزا برای ایرانیان موارد محدودی هستند که روابط دیپلماتیک خوبی با ایران دارند.
پس در اکثر مواقع شما در روند مراحل سفر خود باید برای اخذ ویزا از دولت کشور مقصد اقدام کنید. عوامل مختلفی وجود دارند که می‌توانند در نیاز شما به ویزا اثرگذار باشند. در این بخش چند نمونه از موثرترین عوامل را مورد بررسی قرار می‌دهیم.
- ملیت شما
- هدف از سفر
- مدت زمان اقامت
چه زمانی به پاسپورت نیاز داریم؟
همان‌طور که در بخش‌های قبلی هم به این موضوع اشاره کردیم، پاسپورت در واقع شناسنامه بین‌المللی شماست. پس هر زمانی که بخواهید از کشور خارج شوید، نیاز به پاسپورت خواهید داشت. فرقی نمی‌کند که به کشورهای همسایه سفر می‌کنید تا به آن سر دنیا می‌روید یا اینکه مدت زمان سفر شما چقدر است. در حالت نیاز به یک پاسپورت معتبر خواهید داشت که اثبات کننده هویت شما باشد. بدون داشتن پاسپورت عملا نمی‌توانید از ایران خارج شوید.
سخن پایانی
اگر به هر دلیلی بخواهید از کشور خارج شوید، در اولین مرحله نیاز به پاسپورت خواهید داشت. پاسپورت شناسنامه بین‌المللی شما در کشورهای خارجی بوده که باید همواره همراهتان باشد. کسب اطلاعات درباره فرق ویزا و پاسپورت، نحوه اخذ آن‌ها، مدارک مورد نیاز و همچنین انواع آن‌ها اهمیت بسیار بالایی داشته و قبل از سفرهای خارجی باید به آن‌ها بپردازید. در بخش‌های قبلی توضیحات مورد نیاز در این زمینه را به صورت کامل ارائه دادیم تا با آگاهی بیشتری برای سفرهای خارجی اقدام کنید.